Een van de bezienswaardigheden in Middelburg is de Oostkerk. Deze prachtige koepelkerk is de eerste Protestantse kerk in Middelburg en heeft een prachtige vorm. Maar wat vooral opmerkelijk is aan deze Protestantse kerk is de rijkelijke versiering buiten en binnen. Zo zie je aan de buitenkant bijzondere guirlandes en in de kerk nog veel meer beeldhouwwerken van vruchten, vogels en bloemen.
Hoogtepunt van classicistische barok
Het is een hele mond vol, maar de Oostkerk wordt beschouwd als het hoogtepunt van de classicistische barokke bouwstijl in Nederland. De Oostkerk is daarbij bijzonder, aangezien het al 450 jaar nagenoeg intact is gebleven. Geen bommen, geen blikseminslag en geen instortingen. Zelfs bij het bombardement van 17 mei 1940 sneuvelde enkel wat glas, terwijl rond de kerk hele huizen verwoest waren. Ook de Witte beeldenstorm tijdens de Franse tijd heeft de kerk goed overleefd, waardoor zo’n 150 aanwezige familiewapens niet allemaal verwijderd zijn, maar enkel overgeschilderd. 11 Stuks hiervan zijn tegenwoordig gerestaureerd en een toonbeeld van deze traditie. Het enige dat eigenlijk anders is sinds de inwijding in 1667, is het toevoegen van een orgel in 1782 en nieuwe glas-in-loodramen omstreeks dezelfde tijd. De Oostkerk is daardoor dan ook een ideaal studieobject voor architecten en historici en betovert ons met zijn barokke bouwstijl uit de zeventiende eeuw.
De bijzondere versieringen aan de buitenkant
De barokke bouwstijl zie je duidelijk terug in de uitbundige versieringen en prachtige details. Voor een Protestantse kerk zou je misschien een sober tafereel verwachten, maar de Oostkerk zit juist vol details uit de Renaissance. Zo zie je de vier elementen terug in de beeldhouwwerken: bloemen en vruchten symboliseren de aarde, schelpen en vissen de zee, vogels de lucht en zonnebloemen het vuur. Ook vind je een opmerkelijk schouwspel boven de ingang van een skelet met engelen, meerminnen en een kroon met daarop een adelaar.
Andere aparte kenmerken van de Oostkerk zijn de unieke koperen lezenaar, de lichtinval door de lantaarn die doet denken aan het Pantheon in Rome, natuurlijk de koepel zelf en de uitstekende akoestiek waardoor er ook regelmatig concerten te horen zijn (zie de agenda hieronder).
Bouwmeesters van de Oostkerk
De Oostkerk is overigens gebouwd tussen 1647 en 1667. De opdracht was oorspronkelijk voor Bartholomeüs Drijfhout en Pieter Post, waarvan ook het idee voor de koepelvorm kwam. Na het overlijden van Drijfhout nam Arent van ‘s-Gravensande het stokje over. Hij veranderde het oorspronkelijk ontwerp en verving de klokkentoren door een lantaarn en de klok naar een aanbouwtje. Mede door deze veranderingen lijkt de Oostkerk erg op de Marekerk in Leiden, die ook gebouwd is door van ‘s-Gravensande. Na zijn dood verving stadsbouwmeester Louis Jolijt hem en completeerde de bouw in 1667.
Gebouwd dankzij bier en wijn
Misschien een leuk weetje: wist je dat de Oostkerk gebouwd is op bier en wijn? De bouw van de Oostkerk werd namelijk gefinancierd door belastingen op drank. Het Middelburgse volk kwam na jaren echter in opstand tegen de belastingen, waarna er geen geld meer was en de bouw gestaakt werd. Later werd de belasting (gelukkig voor ons) opnieuw ingevoerd en kon er weer verder gebouwd worden aan de kerk. Iemand nog een wijntje?
Openingstijden Oostkerk
De Oostkerk is altijd gratis te bezichtigen van buiten en verder geopend van woensdag 5 juni tot en met zondag 3 november op woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag van 11.00 tot 17.00 uur én elke eerste zondag van de maand van 13.00 tot 17.00 uur tijdens de Kunst- en Cultuur-route in Middelburg.
Toegangsprijzen Oostkerk
De toegang tot de Oostkerk en de zomerconcerten is helemaal gratis! (al is uw vrijwillige bijdrage méér dan welkom! )
Koepel beklimmen?
Benieuwd naar de koepel en het magnifieke uitzicht over Walcheren? Tijdens een rondleiding kun je ook de koepel beklimmen.
De rondleidingen zijn van woensdag t/m zaterdag om 11.30 uur, 13.15 uur, 14.30 uur en 15.45 uur. En elke eerste zondag van de maand om 14.30 uur en 15.45 uur.
Duur: ca. 60 minuten, onder leiding van een gids
Prijs: € 4 p.p. (volwassenen) en € 2 p.p. (6+ tot 12 jaar).
Maximaal 10 personen.
Kinderen beneden de 6 jaar hebben geen toegang tot de koepel.
Je kunt ook een rondleiding buitenom de openingstijden boeken voor groepen van 8 tot 10 personen. Informeer naar de mogelijkheden via info@deoostkerk.nl
Meer informatie: website Oostkerk
2 comments
En.., wist je dat Middelburgers in de tijd van de bouw (die dus voortdurend stil lag) spottend opmerkten dat het skelet boven de ingang de overblijfselen waren van de aannemer, die de langdurige bouw niet had overleefd?
In werkelijkheid is het een memento mori, verwijzend naar de sterfelijkheid van de mensen.
Ik heb mij ook weleens verdiept in de kerk in de straat, zoveel mensen vragen er naar 😉
Heb je ook gezien wat de Oostkerk als windwijzer heeft?
Nee dat wist ik helemaal niet. Wat een leuk weetje 🙂